Ouderen met een zeer lage vitamine D waarde in het bloed hebben een 122% verhoogd risico op dementie vergeleken met degenen met een hogere vitamine D status, volgens een grote prospectief uitgevoerde studie (Littlejohns et al., 2014). Dit verband werd gevonden voor zowel de ziekte van Alzheimer als andere vormen van dementie.
Volgens de Britse onderzoeker David J. Llewellyn, PhD, hoofdmedewerker in klinische epidemiologie van de Universiteit van Exeter, toont de studie een duidelijk verband aan tussen vitamine D en cognitieve functies van het brein.
In eerder onderzoek werd dit verband tussen vitamine D en de ziekte van Alzheimer ook al blootgelegd (Annweiler et al., 2012). Dit onderzoek toonde aan dat vrouwen van 75 jaar en ouder die 60 mcg vitamine D in hun voeding per week gebruikten een 73% lagere kans op de ziekte van Alzheimer hadden ten opzichte van vrouwen die 50 mcg vitamine D in hun voeding gebruikten. Vitamine D beschermt de hersenen doordat het ontstekingen en schade aan zenuwcellen vermindert en doordat het de neerslag van B-amyloïd op neuronen beperkt (Nissou et al., 2014). Het giftige B-amyloïd-eiwit slaat neer tussen de hersencellen en is volgens vele onderzoekers dé oorzaak van de ziekte van Alzheimer.
Vernieuwend van het Britse onderzoek is de wijze waarop zij cijfermatig het risico op dementie in verband hebben gebracht met de daadwerkelijke niveaus van vitamine D in het bloed van de deelnemers. In totaal namen 1658 ouderen van 65 jaar en ouder deel aan het onderzoek. Ouderen die minder dan 25 nmol/L vitamine D in hun bloed hadden, hadden het hoogste risico op dementie (122% meer dan de groep met meer dan 50 nmol/L in hun bloed). Ouderen met een niveau van vitamine D tussen de 25 en 50 nmol/l hadden 70% meer risico op dementie. Onderzoekers vonden bij niveaus van vitamine D hoger dan 50nmol/L. per dag vrijwel geen aanvullende beschermende effecten.
Bij lage vitamine D niveaus “moeten de alarmbellen rinkelen”, zei Dr. Llewellyn. De Nederlandse Gezondheidsraad adviseert een vitamine D spiegel van 50 nmol/l voor ouderen boven de 70 jaar. Om deze spiegel te behouden wordt dagelijkse suppletie van 20 mcg vitamine D per dag aanbevolen. De bevindingen in deze studie onderschrijven deze adviezen van de Gezondheidsraad aan ouderen.
Vitamine D is voor veel processen in het lichaam noodzakelijk. Behalve voor de hersenen is vitamine D o.a. belangrijk voor stevige botten, soepele spieren, voor een goede weerstand, het beschermt tegen kanker en hart- en vaataandoeningen en is een anti-depressivum. Vitamine D wordt door de huid aangemaakt onder invloed van zonlicht. In de winter krijgen we in Nederland onvoldoende zonlicht om vitamine D aan te maken en is aanvulling altijd noodzakelijk. Als je een zonnebrandcrème met een beschermingsfactor gebruikt, als je alleen bedekt in de zon gaat of als je veel binnen bent, is aanvulling ook altijd nodig.
De huisarts kan de vitamine D status in het bloed laten bepalen en indien nodig een vitamine D supplement voorschrijven. Je kunt er ook voor kiezen om preventief vitamine D3 druppels te gebruiken, te koop bij iedere drogist of vitaminewinkel voor zo’n € 10,00.
Overgenomen uit de nieuwsbrief van de VNGK week 36 2014. Referenties:
Annweiler, C., Rolland, Y., Schott, A. M., Blain, H., Vellas, B., Herrmann, F. R., & Beauchet, O. (2012). Higher vitamin D dietary intake is associated with lower risk of alzheimer’s disease: a 7-year follow-up. J Gerontol A Biol Sci Med Sci, 67(11), 1205-1211. doi: 10.1093/gerona/gls107
Littlejohns, T. J., Henley, W. E., Lang, I. A., Annweiler, C., Beauchet, O., Chaves, P. H., . . . Llewellyn, D. J. (2014). Vitamin D and the risk of dementia and Alzheimer disease. Neurology. doi: 10.1212/WNL.0000000000000755
Nissou, M. F., Guttin, A., Zenga, C., Berger, F., Issartel, J. P., & Wion, D. (2014). Additional Clues for a Protective Role of Vitamin D in Neurodegenerative Diseases: 1,25-Dihydroxyvitamin D3 Triggers an Anti-Inflammatory Response in Brain Pericyte. J Alzheimers Dis. doi: 10.3233/jad-140411
Spijtig dat veel mensen het niet weten dat ze een vitamine D tekort hebben. Of alleen als ze bloedafname laten doen.
Eigenlijk merk je er niet veel van als men er een tekort van heeft.
Maar kan wel voor heel wat problemen zorgen.